1. Toàn cảnh ngành ngân hàng quý 1/2025
Theo báo cáo mới nhất từ VIS Rating, bức tranh ngành ngân hàng Việt Nam trong 3T2025 (quý 1/2025) cho thấy:
-
Chất lượng tài sản suy giảm, đặc biệt tại ngân hàng quốc doanh và ngân hàng quy mô vừa.
-
Thanh khoản thắt chặt, tỷ lệ cho vay vượt huy động cao nhất trong 5 năm qua.
-
Lợi nhuận phân hóa mạnh giữa các nhóm ngân hàng.
-
Triển vọng cải thiện từ quý 2/2025 nhờ chính sách hỗ trợ và hồi phục thị trường bất động sản.
2. Chất lượng tài sản xuống cấp, rủi ro nợ xấu tăng
-
Tỷ lệ nợ xấu toàn ngành tăng lên 2,5%, chủ yếu từ cho vay mua nhà cá nhân và khách hàng doanh nghiệp gặp khó.
-
Ngân hàng chịu ảnh hưởng mạnh nhất: VPB, MBB, OCB, TPB, VIB, BID, CTG.
-
Ngân hàng giữ ổn định tốt hơn: ACB, TCB nhờ kiểm soát tín dụng bất động sản chặt chẽ.
-
Rủi ro tiềm ẩn với các khoản vay tiêu dùng và FDI gia tăng nếu đối đầu thương mại Mỹ leo thang.
3. ROAA giảm tại nhóm ngân hàng vừa và quốc doanh
-
ROAA trung bình ngành đi ngang ở mức 1,5%.
-
NIM giảm 40bps so với quý trước do lãi suất cho vay thấp và chi phí huy động tăng.
-
Một số ngân hàng lớn như TCB, MBB, HDB cải thiện ROAA nhờ:
-
Chi phí tín dụng giảm.
-
Thu hồi nợ xấu và thu từ phí tăng mạnh.
-
4. Vốn và bộ đệm rủi ro bị xói mòn
-
Tỷ lệ bao phủ nợ xấu giảm xuống còn 80% (từ 91% năm 2024).
-
Một số ngân hàng (LPB, TPB, VIB, BID, CTG) ghi nhận bộ đệm dự phòng suy yếu rõ rệt.
-
Chi trả cổ tức tiền mặt lớn khiến vốn chủ sở hữu bị co lại, ảnh hưởng khả năng chống đỡ rủi ro trong năm.
5. Thanh khoản ngành chịu áp lực
-
CASA toàn ngành giảm còn 18,8%, trong khi tỷ lệ cho vay trên huy động (LDR) lên đến 108%.
-
Một số ngân hàng bị rút tiền gửi mạnh như: TPB, SSB, LPB.
-
Kỳ vọng xu hướng phát hành trái phiếu dài hạn sẽ gia tăng để bổ sung nguồn vốn trung – dài hạn.
6. Triển vọng cải thiện trong các quý tới
VIS Rating đánh giá triển vọng ngành ngân hàng sẽ cải thiện từ giữa 2025 nhờ:
-
Hồi phục thị trường bất động sản giúp giảm nợ xấu.
-
Chính sách hỗ trợ tín dụng và tái cơ cấu nợ của Chính phủ.
-
Kỳ vọng tăng trưởng tín dụng mạnh ở mảng cho vay doanh nghiệp và mua nhà.
Kết luận
Ngành ngân hàng Việt Nam đang trong giai đoạn thanh lọc và điều chỉnh, với:
-
Rủi ro ngắn hạn tăng cao tại ngân hàng vừa và quốc doanh.
-
Cơ hội dài hạn cho ngân hàng kiểm soát rủi ro tốt, có chiến lược số hóa và danh mục tín dụng bền vững.
